Kalina

Trudno jesienią o zdjęcie. Ile razy można fotografować melancholię i smutek przemijania? A jednak dziś udało się coś radosnego: dwie krople rosy, jak dwoje ludzienków na koralu kaliny. Za chwilę połączą się w jedną, ale jeszcze są osobno. Koniecznie zobaczcie ten moment w powiększeniu, bo już ta z prawej drży.

Szukam stosownego cytatu i informacji, ale gdzie kalina, tam wieje smutkiem. A to przesąd, że dziewczyna co przed ślubem zmarła, w nią się zamienia i stąd drzewem tym zdobi się groby panien i kawalerów. A to nie należy wąchać jej delikatnych białych kwiatów, bo według wierzeń straci się powonienie. Ten piękny koral, nie przetworzony też jest trujący.

Występuje w licznych pieśniach ludowych, być może dlatego, że łatwo do niej znaleźć rym. Najsłynniejsza z nich to rosyjska "Kalinka". Wersja ogólnie znana nie jest oryginalną pieśnią ludową, ale jej artystyczną transkrypcją. Dla narodów zauroczonych Rosją to kwintesencja pełnej fantazji rosyjskiej duszy. Tymczasem zastanowić się nad tekstem, a tam znowu smutek: młody mężczyzna, chce żeby położyć go w ogrodzie (myślę, ze w pierwowzorze chodziło o pochowanie), a ty piękności, duszo dziewczęca pokochaj.

Ах, красавица, душа-девица, Полюби же ты меня!

U nas śpiewa się inną pieśń, do słów Teofila Lenartowicza. Ta już zupełnie nie do śmiechu.

Kalina liście zielone miała
I jak dziewczyna w gaju czekała,
A gdy jesienią w skrzynkę zieloną
Pod czarny krzyżyk Jasia złożono,
Biedna kalina znać go kochała,
Bo wszystkie swoje liście rozwiała,
Żywe korale rzuciła w wodę.
Z żalu straciła swoją urodę.

Piosenka (melodię skomponował Ignacy Komorowski) powstała u schyłku Romantyzmu, była bardzo popularna i w niektórych ustnych przekazach zatracił się jej prawdziwy smutny sens.

Jan Lechoń wspomina w dzienniku, że jego matka prowadziła go jako chłopca na Powązki, gdzie jest pomnik kompozytora: wiejski chłopiec z wiankiem i napis "Śpiewakowi Kaliny".

I nieraz śpiewała "Kalinę", a ja płakałem, rozumiejąc, że musi być bardzo nieszczęśliwa, skoro śpiewa tak strasznie smutne piosenki.